W Pół Drogi nr.2: Słowo Wstępne

Wzrost znaczenia kwestii narodowej w obrębie debaty publicznej i w stosunkach politycznych spowodował, że najważniejszym współczesnym procesom społecznym, które miały przebiegać w warunkach przewidywanej amalgamacji kulturowo-etnicznej, towarzyszy powrót resentymentów narodowych. Zaistniała sytuacja jest zręcznie wykorzystywana przez partię rządzącą do kanalizowania wzrostu nastrojów tożsamościowych, do umocnienia idei propaństwowej, która w sytuacji realizacji bieżącej polityki, nie może stać się szansą na zbudowanie jedności narodowej. Zagrożenie wykorzystania nastrojów społecznych w partykularnych rozgrywkach politycznych, powinno zmusić środowiska narodowe do zwiększonego zainteresowania refleksją nad zależnościami między postulowanymi modelami modernizacji społecznej a obserwowanymi procesami odtwarzania i umacniania więzi narodowej. W związku z powyższym,wymaga to od środowisk narodowych nie tylko zajęcia aksjologicznego stanowiska w kwestii znaczenia siły tożsamości narodowej dla kształtowania się ładu społecznego, ale również wyjaśnienia zróżnicowanych znaczeń pojęcia polskiego nacjonalizmu, a także oceny relacji między społeczeństwem obywatelskim a nacjonalizmem. Próby elementarnego chociażby usystematyzowania poglądów na temat nacjonalizmu polegają najczęściej na wskazaniu dwóch podstawowych sposobów próby implementacji poglądów narodowych, bo legitymizacja władzy dla nacjonalizmu pozostaje niezmienna i pochodzi od narodu. Pierwszą jest droga tzw. rewolucji narodowej jakkolwiek zdefiniowanej, a druga zaś dotyczy drogi parlamentarnej vide nacjonalizmu demokratycznego.

Dlatego na łamach „W pół drogi’, chcielibyśmy w sposób otwarty, kompleksowy a przede wszystkim pluralistyczny względem środowisk i poglądów, spróbować dokonać swoistej „wiwisekcji” predyspozycji opiniotwórczych, a może używając patetycznych sformułowań, narodowotwórczych sił polskiego ruchu narodowego. Rozważania aksjologiczne na temat nacjonalizmu nie mogą ograniczyć się do samego „środowiska”. Muszą objąć także jego relacje z najważniejszymi procesami społecznymi, zwłaszcza z modernizacją i kształtowaniem się społeczeństwa obywatelskiego. Przedmiotem uwagi stają się różnorodne koncepcje państwa ujmowane z punktu widzenia jego struktury ustrojowej, a zasadnicze pytanie, jakie można w związku z tym postawić, nie dotyczy problemu, w jakim stopniu państwo narodowe („nacjonalistyczne”) mogłoby sprzyjać postępowi społecznemu i społeczeństwu obywatelskiemu, ale w jaki sposób budując społeczeństwo obywatelskie w ustroju demokratycznym, nacjonalizm mógłby się stać źródłem inspiracji do myślenia kategoriami rozwoju pokoleniowego.